
Ἅγιος Τύχων (Ἐπίσκοπος Ζαντόνκ)
Κάποια μέρα, στις τρεις το απόγευμα, ο Άγιος Αντώνιος ετοιμαζόταν να φάει. Καθώς σηκώθηκε να προσευχηθεί, ένιωσε τον εαυτό του ν’ αρπάζεται νοερά. Το περίεργο είναι ότι, ενώ στεκόταν, έβλεπε την ψυχή του σαν να έχει βγει από το σώμα και να οδηγείται από κάποιους στον αέρα.
Έπειτα έβλεπε άλλους, φοβερούς και μοχθηρούς, να στέκονται στον αέρα και να θέλουν να εμποδίσουν τη διάβασή του. Εκείνοι, όμως, πού τον οδηγούσαν αντιδικούσαν μ’ αυτούς πού ζητούσαν λόγο, μήπως ήταν υπεύθυνη απέναντί τους για κάτι. Και ενώ ήθελαν να κάνουν έλεγχο της ζωής του από τον καιρό πού γεννήθηκε, οι οδηγοί του αγίου Αντώνιου τους εμπόδιζαν, λέγοντας: ο Κύριος του έσβησε όλες τις αμαρτίες από τη γέννησή του. Μπορείτε να λογαριάσετε μόνο όσα έπραξε αφότου έγινε μοναχός και αφιερώθηκε στό Θεό.
Τότε, επειδή τον κατηγορούσαν χωρίς να μπορούν ν’ αποδείξουν τις κατηγορίες, ο δρόμος του έγινε ελεύθερος και ανεμπόδιστος. και αμέσως είδε την ψυχή του να επιστρέφει, κι ένιωσε να συνέρχεται και να γίνεται πάλι ο Αντώνιος, όπως ήταν πρώτα,
Ξέχασε τότε να φάει και πέρασε την υπόλοιπη μέρα κι όλη τη νύχτα με στεναγμούς και προσευχές. Έμενε εκστατικός, καθώς αναλογιζόταν με πόσους έχουμε να παλέψουμε και με τι κόπους πρέπει κανείς να περάσει την εναέρια διάβαση (ώσπου να φτάσει στον ουρανό). και σκεφτόταν ότι αυτό εννοούσε ο απόστολος Παύλος όταν έλεγε, «κατά τον άρχοντα της εξουσίας του αέρος» (Έφ. 2:2). Γιατί η εξουσία του εχθρού αυτή είναι να πολεμάει και να προσπαθεί να εμποδίσει όσους περνούν από τον εναέριο αυτό δρόμο. Συμβούλευε λοιπόν συνεχώς: «Φορέστε την πανοπλία του Θεού, για να μπορέσετε ν’ αντισταθείτε την πονηρή μέρα, ώστε να καταντροπιαστεί ο εχθρός, αφού δεν θα έχει να πει κανένα κακό εναντίον μας» (Έφ. 6:13. τι τ. 2:8).
Κάποτε άλλοτε, συζήτησε με μερικούς επισκέπτες για την πορεία της ψυχής και για τον τόπο πού της έχει ετοιμαστεί μετά τη ζωή αυτή.
Την ίδια νύχτα κάποιος τον προσκάλεσε από ψηλά και του είπε:
– Σήκω, . Α Αντώνιε. Βγές έξω και δες.
Σαν βγήκε λοιπόν έξω – γιατί γνώριζε σε ποίους πρέπει να υπακούει – και σήκωσε το βλέμμα του, είδε κάποιον ψηλό, απαίσιο και φοβερό, να στέκεται όρθιος και να φτάνει μέχρι τα σύννεφα. και καθώς κάποιοι ανέβαιναν, λες και είχαν φτερά, εκείνος άπλωνε τα χέρια του και τους εμπόδιζε να περάσουν. Μερικοί όμως με το πέταγμά τους τον ξεπερνούσαν και ανέβαιναν ανενόχλητοι.
Γι’ αυτούς λοιπόν έτριζε τα δόντια του εκείνος ο ψηλός, ενώ χαιρόταν για όσους γκρεμίζονταν και αμέσως ακούστηκε μία φωνή να λέει στον Αντώνιο:
– Προσπάθησε να καταλάβεις αυτό πού βλέπεις.
Φωτίστηκε τότε ο νους του και κατάλαβε ότι το δράμα ήταν το πέρασμα των ψυχών στον ουρανό και ότι ο ψηλός εκείνος πού στεκόταν ήταν ο διάολος, πού φθονεί τούς πιστούς. Αυτός κρατούσε και εμπόδιζε να περάσουν όσους ήταν δούλοι του, ενώ όσους δεν τον ακολούθησαν σ’ αυτή τη ζωή δεν μπορούσε να τούς πιάσει, γιατί περνούσαν ψηλότερα απ’ αυτόν.
Πηγή : dogma. gr
Συγκλονιστικό περιστατικό που συνέβη στον π.Εφραίμ της Αριζόνας
Διηγείται ο Γέροντας Νίκων από την Νέα Σκήτη του Αγίου Όρους.
Όταν έλεγα μια φορά τους λογισμούς μου στον Γέροντα, χτυπάει το τηλέφωνο...
(...) Το σηκώνει, ακούω μια γυναίκα, έκλαιγε, φώναζε, χτυπιότανε, τσίριζε.
Και έλεγε ο Γέροντας..
- Είδες κορίτσι μου που σου τα έλεγα εγώ, είδες που σου έλεγα να το κάνεις αυτό το πράγμα; Ναι κορίτσι μου δίκιο έχεις, ναι έτσι είναι.Έκλεισε το τηλέφωνο..
- Αν είναι (λέω) Γέροντα κάτι εξομολογητικό μην μου το πείτε, αν είναι κάτι άλλο, τι είχε και έκανε έτσι;
Ήταν μια δασκάλα από την Ήπειρο, ήταν παλαιοημερολογίτισσα και συνάντησε τον π.Εφραίμ, δεν ξέρω που και τον άρχισε, τον πήρε παραμάζωμα.
- Έχετε προδώσει τον Χριστιανισμό εσείς οι νεοημερολογίτες, έχετε πάει με τον Πάπα τον σατανά, ο Πατριάρχης είναι αιρετικός, δεν έχετε Χάρη Ιεροσύνης, το Άγιο Πνεύμα έχει φύγει από την Εκκλησία με το νέο ημερολόγιο.
- Όχι κορίτσι μου (να λέει αυτός) δεν είναι έτσι, οι ιερείς μας έχουν Ιεροσύνη. Και δεν μπορούσε να την πείσει. Τότε της λέει…
- Πήγαινε κορίτσι μου σε μία Εκκλησία με το νέο ημερολόγιο να κοινωνήσεις και θα σου απαντήσει ο Κύριος.
Και επειδή ήταν ειλικρινής η κοπέλα το έκανε. Σου λέει τι έχω να χάσω, το πολύ, πολύ θα πιω λίγο κρασί και θα φάω ένα κομματάκι ψωμί, δεν έχω να χάσω τίποτα. Πηγαίνει. Την ώρα που κοινωνούσε ο παπάς, ανοίγει το στόμα της, κοινωνάει, φεύγει, μετά ο άλλος, ο άλλος και έφυγε από την πλευρά των γυναικών. Προσπαθούσε να μασίσει και λαστιχάριζε αυτό που είχε βάλει στο στόμα της ο παπάς.
- Τι μου έβαλε (λέει) στο στόμα, πήγε να το δαγκώσει, δεν δαγκωνώτανε, τι μου έκανε (λέει) ο παπάς. Βάζει στο στόμα τα δάχτυλά της και βγάζει τα δάχτυλά της γεμάτα αίμα και να κρατάει ένα κομμάτι κρέας και να αρχίζει να φωνάζει..
- Χριστέ μου, Παναγία μου, λυπήσου με, λυπήσου με Παναγία μου, λυπήσου με Χριστέ μου.
Την είδαν οι άλλες γυναίκες. Καταλάβανε τι θαύμα έγινε και της είχαν πιάσει το χέρι μην της πέσει κάτω. Εκείνη δεν μπορούσε. Το σπρώξανε με το ζόρι. Το έβαλε στο στόμα της και έγινε ψωμί και μπόρεσε και το κατάπιε. Και βγήκε το αίμα από τα δάχτυλά της. Με το κρασί, πήγαν και πλύναν τα δάχτυλά της.
Έτσι ξέρουμε αν είναι σωστά αυτά που λέει η Εκκλησία ή όχι.
http://nefthalim.blogspot.gr/2014/02/blog-post_1254.html
http://inpantanassis.blogspot.gr/2014/02/blog-post_3.html
Το παρακάτω περιστατικό συνέβη στην Αννέτα Καλτεζά, μετέπειτα Μοναχή Ανθούσα, στην δεκαετία του 1960.
Η Αννέτα είχε αναλάβει και φρόντιζε, με μεγάλες ταλαιπωρίες και εμπόδια, έναν
βαριά άρρωστο φυματικό, ονόματι Σωτήρη.
Παρακολουθείστε τί συνέβη την τρίτη μέρα μετά την κοίμηση του Σωτήρη:
«Στο τριήμερο του Σωτήρη και στην πρώτη νύχτα, η Αννέτα είδε σημεία γι’ αυτόν τον άνθρωπό της.
Την πρώτη νύχτα, όπως κουρασμένη καθισμένη ἐκλαιγε για αυτόν, την πήρε λίγο ο ύπνος και ξάφνου κάποιος την ξύπνησε.
Κοιτάει και βλέπει τον κυρ-Ζωτήρη δίπλα της και της είπε χαϊδεύοντάς το χέρι της:
-Αννέτα, απόψε μην κοιμάσαι, προσευχήσου για μένα!
Ευθύς έσβησε σαν σκιά, μόλις τα είπε αυτά. Και εκείνη έκανε υπακοή.
Την τρίτη νύκτα πάλι ο Σωτήρης ήλθε και της έφερε μια φωτογραφία του, ως Δεσπότη ντυμένου.
-Δεσπότης, κυρ Σωτήρη;
-Ναι, Αννέτα. Εκεί που πήγα μ’ έκαναν Δεσπότη, σού ’φερα το εισιτήριό σου.
» Η φωτογραφία μου αυτή θα σου χρησιμεύσει, όταν πεθάνεις κι εσύ.
» Μ’ αυτήν θα περάσεις χωρίς έλεγχο από τα τελώνια.
Συγκινημένη η Ανέτα πήγε να διαβάσει στάρι στις τρεις ημέρες για τον πεθαμένο της.»
Από το βιβλίο «Τα θαύματα της Παναγίας Ευαγγελιστρίας Ακρωτηριανής Σερίφου», σελ. 157-158.
πηγή: petraxili.blogspot.com
http://logia-tou-aera.blogspot.com
Simeiakairwn. WordPress
Περί ἐξομολογήσεως – ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ
~ Στήν ἐξομολόγησι δέν πρέπει νά λέγης γιά ἐκεῖνα τ᾿ ἁμαρτήματα γιά τά ὁποῖα μετενόησες προηγουμένως καί τά ἐξωμολογήθηκες καί δέν τά ἐπανέλαβες πλέον.
Ἀλλιῶς αὐτό θά ἐσήμαινε ὅτι δέν ἔχεις ἐμπιστοσύνη στήν δύναμι τοῦ τελεσθέντος Μυστηρίου διά τῆς ἐξομολογήσεως. Δέν πρέπει νά μνημονεύης τό πρόσωπο μέ τό ὁποῖο ἤσουν τήν στιγμή διαπράξεως τῆς ἁμαρτίας, διότι πρέπει μόνο τόν ἑαυτό σου νά καταδικάζης. Οἱ Ἅγιοι Πατέρες δέν ἐπιτρέπουν στούς χριστιανούς νά λέγουν τίς ἁμαρτίες τους μέ ὅλες τίς λεπτομέρειες, ἀλλά νά τίς ὁμολογοῦν γενικά, διότι ὑπάρχει κίνδυνος νά δοθῆ ἀφορμή νά σκανδαλισθῆ ἡ ψυχή σου, ἀκόμη καί τοῦ Πνευματικοῦ σου.
Ἦλθες νά ἐξομολογηθῆς κι ὅμως δέν μετανοεῖς γιά τήν ἁμαρτία σου, ἐπειδή δέν γνωρίζεις νά μετανοῆς, ὅπως πρέπει, δηλαδή νά ἐνθυμῆσαι τήν ἁμαρτία σου μέ ἀποστροφή καί περιφρόνησι.
Ἀράδιασες στήν ἐξομολόγησι ὅλες τίς λεπτομέρειες, ἐνῶ τά σπουδαιότερα τά ἀπέκρυψες. Δέν ἐξωμολογήθηκες τά βαρειά σου ἁμαρτήματα, δέν τά ἀνεγνώρισες καί δέν ἐσημείωσες ὅτι:
-Δέν ἀγαπᾶς τόν Θεό.
-ὅτι μισεῖς τόν πλησίον σου,
-ὅτι δέν πιστεύεις σ᾿ αὐτά πού λέγει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ.
-ὅτι εἶσαι γεμᾶτος ἀπό ὑπερηφάνεια καί κενοδοξία. Μ᾿ αὐτά τά τέσσερα ἁμαρτήματα ἐπιτρέπεις νά μπαίνουν μέσα σου ἡ κακία πού προκαλεῖ τήν πνευματική σου διαφθορά. Οὐσιαστικά εἶναι οἱ πρωταρχικές ρίζες ἀπό τίς ὁποῖες βλαστάνουν ὅλα τά βλαστάρια γιά τήν πτῶσι μας στίς ἁμαρτίες.
Ρίχνοντας μιά ματιά μέ πολλή προσοχή μέσα στήν ψυχή μου καί παρατηρῶντας τήν ἐσωτερική πορεία της διεπίστωσα ἐμπειρικά ὅτι δέν ἀγαπῶ τόν Θεό, δέν ἔχω ἀγάπη γιά τόν πλησίον, δέν πιστεύω σέ τίποτε ἀπ᾿ αὐτά πού γνωρίζω γιά τήν θρησκεία καί εἶμαι πλήρης ἀπό ὑπερηφάνεια καί φιλαυτία. Ὅλα αὐτά ὑπάρχουν πράγματι σέ μένα, μετά ἀπό μία λεπτομερῆ ἐξέτασι πού ἔκανα ἐπάνω στά αἰσθήματά μου καί στά ἔργα μου.
Δέν ἀγαπῶ τόν Θεό, διότι δέν ἐκπληρώνω τίς ἐντολές Του.
Ὅταν ἀπουσιάζει ὁ πνευματικός μας διδάσκαλος καί Πατέρας, εἴθε νά ἔχουμε τήν μορφή του στόν νοῦ μας καί γιά κάθε τι τό ὁποῖον γνωρίζουμε ὅτι τό ἀηδιάζει, νά προσπαθοῦμε κι ἐμεῖς νά μή τό κάνουμε: εἴτε εἶναι λογισμοί, εἴτε λόγια, εἴτε ἔργα, εἴτε τροφές, εἴτε ὕπνος, εἴτε ὅ,τιδήποτε ἄλλο· ἀπ᾿ ὅλα αὐτά νά ἀπέχουμε. Τότε γνωρίζουμε ἀληθινά ποιός εἶναι ὁ βαθμός τῆς ὑπακοῆς μας. Μόνο τά ἄμυαλα παιδιά χαίρονται ὅταν ἀπουσιάζει ὁ διδάσκαλός τους.
Αὐτός πού ἀποκαλύπτει στόν πατέρα του τά φίδια τῶν πειρασμῶν, αὐτός ἀποδεικνύει τήν ἀληθινή του πίστι, ἐνῶ αὐτός πού τά κρύβει, ἀκολουθεῖ τόν δρόμο τῆς ἀπωλείας του.
Μήν ἀργοπορῆς νά ὁμολογήσης τίς ἁμαρτίες σου μέ τρόπο ταπεινό, στόν Πνευματικό σου, σάν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Διότι Αὐτός εἶναι ὁ βοηθός σου. Διότι εἶδα ἁμαρτωλούς, οἱ ὁποῖοι μέ θλιβερή ὄψι, μέ ἐξομολόγησι ταπεινή καί μέ προσευχή ἐγλύκαναν τήν αὐστηρότητα τοῦ κριτοῦ καί ἡ ὀργή του μετεστράφη σέ εὐσπλαγχνία. Γι᾿ αὐτό καί ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βαπτιστής πρῶτα ζητοῦσε τήν ἐξαγόρευσι καί κατόπιν ἔκαναν τό βάπτισμα αὐτοί πού ἤρχοντο, τό ὁποῖον δέν ἦτο γιά τήν σωτηρία τους, ἀλλά γιά τήν μετάνοιά τους.
από το βιβλίο: «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ» – ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ ΡΟΥΜΑΝΟΥ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΥ (1910-1989) – ΜΕΤΑΦΡΑΣΙΣ-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Μ.Δ.Γ
2003
~ Εἶχε ἔρθει στὸ Καλύβι ἕνας ἄθεος μέχρι τὸ κόκκαλο. Ἀφοῦ εἶπε διάφορα, μετὰ μοῦ λέει: «Ἐγὼ εἶμαι εἰκονομάχος». Ἀπὸ ἐκεῖ ποὺ δὲν πίστευε τίποτε, ὕστερα ἔλεγε ὅτι εἶναι εἰκονομάχος.
«Βρὲ ἀθεόφοβε, τοῦ λέω, ἐσὺ ἀφοῦ δὲν πιστεύεις σὲ τίποτε, τί μοῦ λὲς ὅτι εἶσαι εἰκονομάχος; Τότε, τὸν καιρὸ τῆς Εἰκονομαχίας3, μερικοὶ Χριστιανοὶ ἀπὸ ὑπερβολικὸ ζῆλο ἔπεσαν σὲ πλάνη, ἔφθασαν στὴν ἄλλη ἄκρη, καὶ μετὰ ἡ Ἐκκλησία τοποθέτησε τὸ θέμα· δὲν εἶναι ὅτι δὲν πίστευαν».Ὑποστήριζε ἐν τῷ μεταξὺ ὅλη τὴν σημερινὴ κατάσταση. Μαλώσαμε ἐκεῖ πέρα. «Καλά, τοῦ λέω, κατάσταση εἶναι αὐτή; Δικαστικοὶ νὰ φοβοῦνται νὰ δικάσουν, νὰ κάνουν μηνύσεις γιὰ ἐγκληματίες καὶ νὰ τοὺς ἀπειλοῦν ὁ ἕνας καὶ ὁ ἄλλος καὶ νὰ ἀναγκάζωνται νὰ τὶς ἀποσύρουν; Καὶ τελικὰ ποιοί κυβερνοῦν; Σὲ ἀναπαύει αὐτὴ ἡ κατάσταση; Ὑποστηρίζεις αὐτούς; Ἐσὺ εἶσαι ἐγκληματίας. Γι᾿ αὐτὸ ἦρθες; Ἄντε, φύγε ἀπὸ ἐδῶ!». Τὸν ἔδιωξα.
– Γέροντα, δὲν φοβᾶστε ἔτσι ποὺ μιλᾶτε;
– Τί νὰ φοβηθῶ; Τὸν τάφο μου τὸν ἔχω ἀνοίξει. Ἂν δὲν τὸν εἶχα ἀνοίξει, θὰ μὲ ἀπασχολοῦσε ποὺ θὰ κουραζόταν ὁ ἄλλος νὰ σκάψη. Τώρα θὰ χρειασθῆ νὰ ρίξη μόνο λίγους τενεκέδες χῶμα…
Ἔχω ὑπ᾿ ὄψιν μου ἕναν ἄλλον ἄθεο, ἕναν βλάσφημο, ποὺ τὸν ἀφήνουν στὴν τηλεόραση καὶ μιλάει, ἐνῶ ἔχει πεῖ τὰ πιὸ βλάσφημα λόγια γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Παναγία. Δὲν παίρνει καὶ ἡ Ἐκκλησία μιὰ θέση νὰ ἀφορίση μερικούς. Αὐτοὺς ἔπρεπε νὰ τοὺς ἀφορίζη ἡ Ἐκκλησία. Λυποῦνται τὸν ἀφορισμό!
– Γέροντα, τί θὰ καταλάβουν μὲ τὸν ἀφορισμό, ἀφοῦ τίποτε δὲν παραδέχονται;
– Τοὐλάχιστον νὰ φανῆ ὅτι ἡ Ἐκκλησία παίρνει μιὰ θέση.
– Ἡ σιωπή της, Γέροντα, εἶναι σὰν νὰ τὰ ἀναγνωρίζη;
– Ναί. Ἔγραψε ἕνας κάτι βλάσφημα γιὰ τὴν Παναγία καὶ κανεὶς δὲν μίλησε. Λέω σὲ κάποιον: «Δὲν εἶδες τί γράφει ἐκεῖνος;». «Ἔ, τί νὰ τοὺς κάνης, μοῦ λέει. Θὰ λερωθῆς, ἂν ἀσχοληθῆς μαζί τους». Φοβοῦνται νὰ μιλήσουν.
– Τί εἶχε νὰ φοβηθῆ, Γέροντα;
– Νὰ μὴ γράψουν τίποτε γι᾿ αὐτὸν καὶ ἐκτεθῆ, καὶ ἀνέχεται νὰ βλασφημῆται ἡ Παναγία! Νὰ μὴ θέλουμε νὰ βγάλη ὁ ἄλλος τὸ φίδι ἀπὸ τὴν τρύπα, γιὰ νὰ ἔχουμε ἐμεῖς τὴν ἡσυχία μας. Αὐτὸ εἶναι ἔλλειψη ἀγάπης. Ὕστερα ἀρχίζει ὁ ἄνθρωπος νὰ κινῆται ἀπὸ συμφέρον. Γιʹ αὐτὸ βλέπεις ἕνα πνεῦμα σήμερα: «Μὲ τὸν τάδε νὰ ἔχουμε σχέσεις, γιὰ νὰ μᾶς λέη καλὰ λόγια. Μὲ τὸν ἄλλο νὰ τὰ ἔχουμε καλά, γιὰ νὰ μὴ μᾶς διασύρη κ.λπ. Νὰ μὴ μᾶς πάρουν γιὰ κορόιδα, νὰ μὴ γίνουμε θύματα». Ἄλλος ἀδιαφορεῖ καὶ δὲν μιλάει. «Νὰ μὴ μιλήσω, λέει, γιὰ νὰ μὴ μὲ γράψουν οἱ ἐφημερίδες». Οἱ περισσότεροι δηλαδὴ εἶναι τελείως ἀδιάφοροι. Τώρα ἄρχισε λίγο κάτι νὰ γίνεται. Τόσον καιρὸ δὲν ἔγραφε κανένας τίποτα. Εἶχα βάλει τὶς φωνὲς πρὶν ἀπὸ χρόνια σὲ κάποιον στὸ Ἅγιον Ὄρος. «Πολὺ πατριωτισμὸ ἔχεις», μοῦ λέει. Πρὶν ἀπὸ λίγο καιρὸ ἦρθε καὶ μὲ βρῆκε: «Ὅλα τὰ διέλυσαν, μοῦ λέει, οἰκογένεια, παιδεία…». Τοῦ λέω καὶ ἐγὼ μὲ τὴν σειρά μου: «Πολὺ πατριωτισμὸ ἔχεις!».
Ὅλη αὐτὴ ἡ κατάσταση ἔχει κάνει ἕνα κακὸ καὶ ἕνα καλό. Τὸ κακὸ εἶναι ὅτι καὶ ἐκεῖνοι ποὺ εἶχαν κάτι μέσα τους, ἄρχισαν νὰ ἀδιαφοροῦν, γιατὶ λένε: «Ἐγὼ θὰ σιάξω τὴν κατάσταση;». Τὸ καλὸ εἶναι ὅτι πολλοὶ ἄρχισαν νὰ προβληματίζωνται καὶ ἀλλάζουν. Μερικοὶ ἔρχονται καὶ μὲ βρίσκουν καὶ προσπαθοῦν νὰ δικαιολογήσουν ἕνα κακὸ ποὺ ἔκαναν προηγουμένως, γιατὶ ἔχουν προβληματισθῆ.
– Δηλαδή, Γέροντα, πρέπει πάντα νὰ ὁμολογοῦμε τὸ «πιστεύω» μας;
– Χρειάζεται διάκριση. Εἶναι φορὲς ποὺ δὲν πρέπει νὰ μιλήσουμε καὶ ἄλλες φορὲς ποὺ πρέπει νὰ ὁμολογοῦμε μὲ παρρησία τὸ «πιστεύω» μας, γιατὶ φέρουμε εὐθύνη, ἂν δὲν μιλήσουμε. Σʹ αὐτὰ τὰ δύσκολα χρόνια ὁ καθένας μας πρέπει νὰ κάνη ὅ,τι γίνεται ἀνθρωπίνως καὶ ὅ,τι δὲν γίνεται ἀνθρωπίνως νὰ τὸ ἀφήνη στὸν Θεό. Ἔτσι θὰ ἔχουμε ἥσυχη τὴν συνείδησή μας ὅτι κάναμε ἐκεῖνο ποὺ μπορούσαμε. Ἂν δὲν ἀντιδράσουμε, θὰ σηκωθοῦν οἱ πρόγονοί μας ἀπὸ τοὺς τάφους. Ἐκεῖνοι ὑπέφεραν τόσα γιὰ τὴν πατρίδα καὶ ἐμεῖς τί κάνουμε γι᾿ αὐτήν; Ἡ Ἑλλάδα, ἡ Ὀρθοδοξία, μὲ τὴν παράδοσή της, τοὺς Ἁγίους καὶ τοὺς ἥρωές της, νὰ πολεμῆται ἀπὸ τοὺς ἴδιους τοὺς Ἕλληνες καὶ ἐμεῖς νὰ μὴ μιλᾶμε! Εἶναι φοβερό! Εἶπα σὲ κάποιον: «Γιατί δὲν μιλᾶτε; Τί εἶναι αὐτὰ ποὺ κάνει ὁ τάδε;». «Τί νὰ πῆς, μοῦ λέει, αὐτὸς ὅλος βρωμάει». «Ἂν βρωμάη ὅλος, γιατί δὲν μιλᾶτε; Χτυπῆστε τον». Τίποτε, τὸν ἀφήνουν. Ἕναν πολιτικὸ τὸν ἔφτυσα. «Πές, τοῦ λέω, ʺδὲν συμφωνῶ μ᾿ αὐτόʺ. Τίμια πράγματα. Θέλεις νὰ ἐξυπηρετηθῆς ἐσὺ καὶ νὰ ρημάξουν ὅλα;».
Ἂν οἱ Χριστιανοὶ δὲν ὁμολογήσουν, δὲν ἀντιδράσουν, αὐτοὶ θὰ κάνουν χειρότερα. Ἐνῶ, ἂν ἀντιδράσουν, θὰ τὸ σκεφθοῦν. Ἀλλὰ καὶ οἱ σημερινοὶ Χριστιανοὶ δὲν εἶναι γιὰ μάχες. Οἱ πρῶτοι Χριστιανοὶ ἦταν γερὰ καρύδια· ἄλλαξαν ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ στὴν βυζαντινὴ ἐποχὴ μιὰ εἰκόνα ἔβγαζαν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ ἀντιδροῦσε ὁ κόσμος. Ἐδῶ ὁ Χριστὸς σταυρώθηκε, γιὰ νὰ ἀναστηθοῦμε ἐμεῖς, καὶ ἐμεῖς νὰ ἀδιαφοροῦμε! Ἂν ἡ Ἐκκλησία δὲν μιλάη, γιὰ νὰ μὴν ἔρθη σὲ ρήξη μὲ τὸ κράτος, ἂν οἱ μητροπολίτες δὲν μιλοῦν, γιὰ νὰ τὰ ἔχουν καλὰ μὲ ὅλους, γιατὶ τοὺς βοηθᾶνε στὰ Ἱδρύματα κ.λπ., οἱ Ἁγιορεῖτες πάλι ἂν δὲν μιλοῦν, γιὰ νὰ μὴν τοὺς κόψουν τὰ ἐπιδόματα4, τότε ποιός θὰ μιλήση; Εἶπα σὲ κάποιον ἡγούμενο: «Ἂν σᾶς ποῦν ὅτι θὰ σᾶς κόψουν τὰ ἐπιδόματα, νὰ πῆτε: ʺΘὰ κόψουμε καὶ ἐμεῖς τὴν φιλοξενίαʺ, γιὰ νὰ προβληματισθοῦν».
Οἱ καθηγητὲς τῆς Θεολογίας κ.λπ. δὲν φωνάζουν, γιατὶ λένε: «Εἴμαστε ὑπάλληλοι· θὰ χάσουμε τὸν μισθό μας, καὶ μετὰ πῶς θὰ ζήσουμε;». Τὰ μοναστήρια ἐν τῷ μεταξὺ τὰ ἔπιασαν μὲ τὶς συντάξεις. Γιατί ἐγὼ δὲν θέλω νὰ πάρω οὔτε αὐτὴν τὴν ταπεινὴ σύνταξη τοῦ Ο.Γ.Α.; Ἀκόμη καὶ ἀσφαλισμένο σὲ μιὰ ἀσφάλεια τοῦ Ο.Γ.Α. νὰ τὸν ἔχουν τὸν μοναχό, καὶ αὐτὸ δὲν εἶναι τίμιο. Νὰ τὸν ἔχουν ἀσφαλισμένο ὡς ἄπορο, ναί· αὐτὸ τὸν τιμᾶ. Ἀλλὰ νὰ τὸν ἔχουν ἀσφαλισμένο στὸν Ο.Γ.Α., γιατί; Ὁ μοναχὸς ἄφησε μεγάλες συντάξεις, ἔφυγε ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ ἦρθε στὸ μοναστήρι, καὶ νὰ πάρη πάλι σύνταξη! Καὶ νὰ φθάνουμε γιὰ τὴν σύνταξη νὰ προδώσουμε τὸν Χριστό!
– Δὲν ἐννοεῖτε, Γέροντα, ἂν λ.χ. μιὰ μοναχὴ δούλεψε ὡς δασκάλα μερικὰ χρόνια καὶ δικαιοῦται κάποια σύνταξη;
– Καλά, αὐτὴ τέλος πάντων. Τώρα ὅμως νὰ σοῦ πῶ, ἂν καὶ αὐτὴν τὴν σύνταξη τὴν διαθέση κάπου, θὰ πάρη μιὰ γερὴ σύνταξη ἀπὸ τὸν Χριστό.
Από το βιβλίο: Γέροντος Παϊσίου Ἁγιορείτου-Λόγοι Β΄, Πνευματική ἀφύπνιση, Β΄ ἔκδοση
Δυὸ τρόπους μπορεῖς νὰ μεταχειρισθῇς γιὰ νὰ δεχθῇς τὴν βοήθεια καὶ προστασία τῶν ἐπουρανίων ἁγίων.
Ὁ ἕνας εἶναι νὰ στραφῆς πρὸς τὸν Οὐράνιο Πατέρα καὶ νὰ τοῦ δείξης τὴν ἀγάπη μὲ τὴν ὁποία ἀγαπᾶται καὶ τοὺς αἴνους μὲ τοὺς ὁποίους ὑμνεῖται ἀπὸ ὅλους τοὺς ἁγίους τοῦ οὐρανοῦ, καὶ τοὺς ἀγῶνες καὶ τὰ βάσανα ποὺ ὑπέφεραν αὐτοὶ οἱ ἅγιοι πάνω στὴ γῆ γιὰ τὴν δόξα του· καὶ ἔτσι μὲ τὴν δύναμι αὐτῶν τῶν πραγμάτων νὰ ζητήσῃς ἀπὸ τὴν Μεγαλειότητά του ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεσαι. Ὁ ἄλλος εἶναι νὰ προστρέξης σ᾿ αὐτὰ τὰ ἴδια τὰ πνεύματα τῶν Ἀγγέλων καὶ τῶν Ἁγίων, διότι ἐκεῖνα ἐπιθυμοῦν ὄχι μόνο τὴν ἐπίγεια σωτηρία μας καὶ τελειότητα, ἀλλὰ καὶ τὴν δόξα μας στοὺς οὐρανοὺς καὶ νὰ ζητήσῃς νὰ σὲ βοηθήσουν ἐναντίον ὅλων τῶν κακιῶν τῶν ἐχθρῶν σου καὶ νὰ σὲ προστατέψουν ἀκόμη κατὰ τὴν ὥρα τοῦ θανάτου σου.
Σκέψου καμμία φορὰ καὶ τὶς πολλὲς καὶ ἐξαιρετικὲς χάριτες ποὺ δέχθηκαν ἀπὸ τὸν Θεὸ αὐτοὶ οἱ Ἅγιοι τοῦ οὐρανοῦ, διεγείροντας καὶ ἀνάβοντας μέσα σου μία δυνατὴ χαρὰ καὶ ἀγάπη γι᾿ αὐτούς, γιατὶ εἶναι πλουτισμένοι μὲ τόσα ὑπερφυσικὰ χαρίσματα τὰ ὁποῖα νὰ τὰ ὑπολογίζῃς σὰν νὰ εἶναι δικά σου. Μάλιστα, ἂν εἶναι δυνατὸν νὰ χαίρεσαι περισσότερο γιατὶ τὰ ἔχουν αὐτοὶ καὶ ὄχι ἐσύ, διότι αὐτὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι αἰνετὸς καὶ εὐλογημένος. Καὶ γιὰ νὰ κάνῃς αὐτὴ τὴν ἄσκησι μὲ εὐκολία καὶ τάξι, διαίρεσε τὰ τάγματα τῶν Ἁγίων τῆς ἡμέρας μὲ τὴν ἑξῆς τάξι: Τὴν Δευτέρα νὰ παρακαλῇς τὰ ἐννέα Τάγματα τῶν Ἀγγέλων· τὴν Τρίτη τὸν Τίμιο Πρόδρομο· τὴν Τετάρτη τοὺς Πατριάρχας καὶ Προφήτας· τὴν Πέμπτη τοὺς Ἀποστόλους· τὴν Παρασκευὴ τοὺς μάρτυρες· τὸ Σάββατο τοὺς Ἱεράρχες μὲ τοὺς ἄλλους Ἁγίους· τὴν Κυριακὴ τὶς Παρθένες μὲ τὶς ἄλλες Ἁγίες.
Ἀλλὰ καθημερινὰ μὴ σταματήσῃς νὰ προστρέχῃς στὴν Θεοτόκο, τὴν Βασίλισσα ὅλων τῶν Ἁγίων, στὸν Ἄγγελο τὸν φύλακά σου, στὸν Ἀρχάγγελο Μιχαὴλ καὶ σὲ ὅλους τοὺς Ἁγίους τοὺς συνηγόρους καὶ βοηθούς σου. Νὰ παρακαλῇς καθημερινὰ τὴν Ἀειπάρθενο Μαρία, τὸν Υἱό της, τὸν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ τὸν οὐράνιο Πατέρα του, γιὰ νὰ σὲ ἀξιώσουν τῆς χάριτος αὐτῆς· δηλαδὴ γιὰ νὰ σοῦ δώσουν γιὰ κύριο καὶ καθολικό σου συνήγορο καὶ ὑπερασπιστῆ τὸν δίκαιο Ἰωσὴφ τὸν μνήστορα. Καὶ κατόπιν πρόστρεχε σ᾿ αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν Ἰωσὴφ μὲ δεήσεις καὶ θάρρος γιὰ νὰ σὲ δεχθῆ στὴν προστασία του. Διότι ἀναρίθμητες ἦταν οἱ εὐεργεσίες ποὺ δέχθηκαν ἀπὸ αὐτὸν ἐκεῖνοι ποὺ τὸν εἶχαν σὲ εὐλάβεια καὶ πρόστρεξαν σ᾿ αὐτόν, ὄχι μόνον ὅταν εἶχαν πνευματικὲς ἀνάγκες, ἀλλὰ καὶ ὑλικές, καὶ ἰδιαίτερα νὰ τοὺς καθοδηγῇ πῶς πρέπει νὰ προσεύχωνται καὶ νὰ μελετοῦν σωστά.
Γιατὶ ἂν τοὺς ἄλλους Ἁγίους τους ἀγαπᾷ ὁ Θεὸς ἐπειδὴ τὸν τίμησαν καὶ ὑποτάγησαν σ᾿ αὐτόν, πόσο περισσότερο πρέπει νὰ πιστεύουμε ὅτι ἀγαπᾷ τὸν ταπεινότατο αὐτὸν καὶ ἅγιο; καὶ πόσο ἰσχύουν οἱ παρακλήσεις του ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ εἶχε τόση τιμὴ ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Θεό, ὅταν σωματικὰ ἦταν στὴ γῆ, ποὺ θέλησε νὰ ὑποτάσσεται σ᾿ αὐτὸν καὶ νὰ τὸν ὑπακούει ὡς Πατέρα του, ὅπως ἀναφέρει τὸ ἱερὸ Εὐαγγέλιο (Λουκ. 2,51), καὶ νὰ τὸν ὑπηρετῇ σὲ ὅ,τι ἦταν ἀνάγκη, ὅπως καθαρὰ ἀποδεικνύει στὰ Ἀσκητικά του ὁ Μέγας Βασίλειος (1);
Τὰ λόγια του Μεγάλου Βασιλείου εἶναι τὰ ἑξῆς: «Κατὰ τὴν πρώτη του ἡλικία ὑποτασσόμενος στοὺς γονεῖς του, κάθε κόπο σωματικὸ ἐκτελοῦσε μὲ πραότητα καὶ ὑπακοή. Γιατὶ ὄντας ἄνθρωποι δίκαιοι καὶ εὐσεβεῖς, φτωχοὶ ὅμως καὶ χωρὶς νὰ ἔχουν τὰ ἀπαραίτητα (καὶ τὸ ἀποδεικνύει ἡ φάτνη ὡς τόπος τοῦ θείου τοκετοῦ), φυσικὰ ἐργάζονταν συνέχεια οἰκονομώντας γιὰ τὸν ἑαυτό τους τὰ ἀπαραίτητα. Καὶ ὁ Ἰησοῦς ὑποτασσόμενος σ᾿ αὐτούς, ὅπως λέγει ἡ Γραφή, ἔδειχνε ὅτι στοὺς κόπους ἔδειχνε τὴν ἀπαραίτητη ὑπακοή.
πηγή: orthodoxfathers.com
Simeiakairwn. WordPress
https://simeiakairwn.wordpress.com
Δεν γνωρίσαμε εμείς τον Θεό για τη δικαιοσύνη μας, αλλά ο Θεός μας γνώρισε διά μέσου της αγάπης του.
· Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι είναι αναρίθμητες οι ευκαιρίες που μας δίνει ο Θεός για να τελειοποιηθούμε.
· Ο Θεός δίνει τη δύναμη που χρειάζεται στον άνθρωπο στους κόπους και τους αγώνες του για την αρετή.
Να μην γινόμαστε μικρόψυχοι για τα παιδιά μας ούτε να φοβηθούμε μήπως κοπιάσουν, αλλά να χαιρόμαστε, γιατί κοπιάζοντας θα δοξαστούν".
· Από την μνήμη των παρελθόντων και από την πείρα των παρόντων διδασκόμαστε για το μέλλον.
· Όποιος γεύτηκε την γλυκύτητα του λόγου του Θεού και τον πρόδωσε, μοιάζει μ’ εκείνον που άλλαξε το πολύτιμο διαμάντι μ’ ένα χρωματιστό γυαλί.
· Μια έφοδος του ένθεου δεν μπορεί να φέρει κακό, αν εμείς έχουμε όπλο την πίστη.
· Η θεία βοήθεια από τη μια και η θέλησή μας από την άλλη φέρνουν την νίκη κατά του πονηρού.
· Ο Θεός δεν εξετάζει τον άνθρωπο μερικώς, αλλά συνολικώς, για να σου διδάξει την αμεροληψία.
· Η μολυσμένη ατμόσφαιρα και η κακία έχουν ένα κοινό σημείο: η μία μολύνει το σώμα και η άλλη την ψυχή.
· Διατήρησε αγνή την ψυχή σου σαν το πολυτιμότερο κεφάλαιο στη ζωή σου.
· Οι μέλισσες ούτε σε όλα τα άνθη πλησιάζουν ούτε προσπαθούν να τα σηκώσουν ολόκληρα, αλλά παίρνουν ό,τι τους είναι χρήσιμο και φεύγουν.
· Η ψυχή μας εξομοιώνεται με όσα σπουδάζει και πράττει και με όσα αισθάνεται, σύμφωνα με την κατεύθυνση που της δώσαμε.
· Όπως οι ληστές κρύβονται στα σκιερά μέρη για να ληστέψουν περαστικούς, έτσι και ο διάβολος κρύβεται στις απολαύσεις για να κυριεύσει την ψυχή μας.
· Η κακία μοιάζει πολύ με την ατμόσφαιρα που μολύνει, όταν έχει δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις.
· Η πραγματική χαρά συμβαδίζει ουσιαστικά με την λύπη και τα δάκρυα.
· Ο Θεός δεν έχει πάντοτε ανάγκη υπενθυμίσεως για τις ανάγκες μας, αλλά της ειλικρινούς διαθέσεώς μας.
· Οι ημέρες της ζωής μας βιάζονται και δεν περιμένουν τον οκνηρό να διορθωθεί.
· Το κακό και η αμαρτία ξεκινούν από τη δική μας προαίρεση.
· Όταν ικανοποιείται η ανάγκη του φαγητού δεν πρέπει να λησμονείται η ευεργεσία του Θεού.
· Όπως οι βαφείς βάφουν με χρώματα ανεξίτηλα, έτσι ανεξίτηλο πρέπει να μείνει μέσα μας το καλό.
· Μην αφήνεις να διαμορφώνονται πονηρές ιδέες στο μυαλό σου τις ώρες της αναπαύσεως.
· Η αποβολή μιας συνήθειας είναι δύσκολο, αλλά όχι και ακατόρθωτο έργο.
· Τίποτε από τα γύρω μας δεν μένει αμετάβλητο, ούτε κι εμείς οι ίδιοι.
· Δεν πρέπει να επιδιώκουμε την θεραπεία του κακού με το κακό.
· Τα πράγματα του βίου αλλάζουν εύκολα δεσπότη, η αρετή μόνο είναι αναφαίρετο κτήμα.
· Δώσε πρώτη κληρονομιά στα παιδιά σου την αρετή και ύστερα μοίρασέ τους και την περιουσία σου.
· Η ψαλμωδία για τα παιδιά είναι άνεση και ευχαρίστηση, αλλά και αναφορά στον Θεό.
· Όπως η φύση παίρνει λαμπρό χρώμα από τον ακτινοβόλο ήλιο, έτσι και η ψυχή μας από τα διδάγματα των πατέρων.
· Να μην δίνεις άφθονο πλούτο στις ανέσεις σου αλλά στην ψυχή σου.
· Όπως ο όγκος του σώματος δημιουργεί πρήξιμο και φλόγωση, έτσι και τα πάθη φλογίζουν την ψυχή.
· Όταν βλέπεις κάποιον να κλαίει για τα αμαρτήματά του, συμπάθησέ του και μιμήσου τον.
· Να αποφεύγουμε την αμαρτία καθώς και τα άλογα ζώα τη δηλητηριώδη τροφή.
· Να αποφεύγεις την αμαρτία, όπως το ελάφι το σχοινί και το πτηνό την παγίδα.
· Από όποιο πράγμα αμαρτάνουμε ευκολότερα πρέπει να προφυλασσόμαστε περισσότερο.
· Προσπάθησε να περισυλλέγεις τους ναυαγούς της αμαρτίας δείχνοντάς τους σανίδα σωτηρίας την ελπίδα του Θεού.
· Όταν μας περιτριγυρίζει η φωτιά του κακού ή τα λιοντάρια της αμαρτίας, να ελπίζουμε στο Θεό για τη σωτηρία μας.
· Να μην υπερπαχύνεις το σώμα σου, γιατί εξασθενείς την ψυχή σου.
· Να μοιράζεις τα εφόδια προς το σώμα και την ψυχή ανάλογα με την ανάγκη του καθενός.
· Παράβλεπε τη σάρκα που είναι φθαρτή και επιμελού της ψυχής που είναι αθάνατη.
· Ο Θεός μας σώζει από τους κινδύνους και όταν ακόμη χαθεί κάθε ελπίδα σωτηρίας.
· Η θλίψη είναι φυσικό φαινόμενο και η μετάνοια θαυμάσια πράξη.
· Όπως οι ιατρικές συμβουλές αποδεικνύονται ωφέλιμες όταν τηρούνται το ίδιο και οι πνευματικές.
· Από το πλήθος των ανομιών μας και η φύση ακόμα στενάζει και έφυγαν από τα φυσικά τους όρια οι περιοχές του χρόνου.
· Φύλαξε την πίστη σου προς τον Κύριο, όπως το κογχύλι το σώμα του από τον κίνδυνο.
· Όπως τα αρπακτικά πουλιά έγιναν τροφοδότες και φύλακες του Ηλιού, έτσι και οι ασθένειες μας τροφοδοτούν την ελπίδα της αιώνιας ζωής.
*Η νηστεία μας εξομοιώνει με τους αγγέλους, μας κάνει συγκάτοικους με τους αγίους, κάνει φρόνιμη την ζωή μας.
*Εκείνο πρέπει να γνωρίζουμε ότι, όταν ο νους μας περιπλανιέται σε μάταια πράγματα, δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε καμία εντολή.
*Εξέτασε τον εαυτό σου, ποιός είσαι. Γνώρισε τη φύση σου, ότι δηλαδή το μεν σώμα είναι θνητό, η δε ψυχή σου αθάνατη. Μη ζητάς υπεροχή, αλλα να αναγνωρίζεις της ισότητας της φύσης και να αγαπάς, να είσαι ισότιμος προς εκείνους που φαίνονται ότι υστερούν κάπως απέναντί σου.
*Η ελευθερη βούληση εξαρτάται από την προσωπική μας εκλογή. Αυτή η προσωπική εκλογή είναι το αυτεξούσιο.
*Ο δίκαιος άνθρωπος, είτε τρώγει, είτε πίνει, κάνει τα πάντα για την δόξα του Θεού.
*Η χαρά του Θεού δεν γεννιέται σε οποιαδήποτε ψυχή, αλλά εαν κάποιος έκλαψε πολύ για την αμαρτία του.
*Αγνοούμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Πραγματικά καθώς φαίνεται, το δυσκολότερο από όλα είναι να γνωρίσει κανείς καλά τον εαυτό του.
*Να κατηγορείς τον εαυτό σου για τα σφάλματά σου και να μην περιμένεις τους ελέγχους των άλλων.
*Εάν μας δεί ο Θεός να δεχόμαστε τα παρόντα δυσάρεστα με ευγνωμοσύνη, ή θα απομακρύνει τα λυπηρά, ή θα μας αμοίψει με τα μεγάλα στεφάνια της υπομονής.
*Να μην ζητάς πνευματικό δάσκαλο που να ανέχεται τα πάθη σου διότι οδηγείσαι από αυτόν σε πνευματικό λάκκο.
*Πολλοί εξαφανίζουν το δίκαιο, όταν καταφρονούν τους φτωχούς και δεν ελέγχουν τους ισχυρούς που τους καταδυναστεύουν.
*Εκείνο που σπέρνει ο άνθρωπος σε αυτή την ζωή, αυτό θα θερίσει κατά την ημέρα της κρίσεως.
*Μην πάψεις να διερευνάς τον εαυτό σου, αν δηλαδή η ζωή σου προχωρεί σύμφωνα με τις εντολές του θεού.
*Να συνηθίζεις να αυτοκατακρίνεσαι, μην τυχόν διέπραξες κάποιο αμάρτημα με τον λογισμό σου, μήπως η γλώσσα έτρεξε πίσω από το νου, ή γλίστρισε σε λόγο άτοπο, μήπως και χωρίς να το θέλεις έπραξες αμαρτία.
*Όταν τελειώσει η μέρα ευχαριστούμε τον Θεό για όσα αγαθά μας έδωσε ή για όσα επιτύχαμε και εξομολογούμαστε τις παραλείψεις μας.
*Ο Θεός προτιμάει τηνευσπλαχνία για όσους μετανοούν και την καταδίκη για τους αμετανόητους.
*Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε να κατακτήσει την τέλεια αγάπη, παρά μονο εκείνος που απέβαλε τον παλιό εαυτό του.
*Να προσέχεις τον εαυτό σου, για να γνωρίσεις την υγεία και την αρρώστια της ψυχής σου.
*Είναι μακάριος εκείνος που γνωρίζει την πληγή που υπάρχει στο βάθος της ψυχής του, ώστε να μπορέι να πλησιάζει τον θείο γιατρό.
(Μέγας Βασίλειος)